تیمی از استادان، دانش آموختگان و دانشجویان دانشگاه‌های صنعتی شریف، شهید بهشتی و امیرکبیر با همکاری شماری متخصصان برجسته علوم پزشکی و ویروس شناسی کشور به صورت داوطلبانه و بدون انگیزه های تجاری دست به ساخت اپلیکیشنی به نام ماسک زده‌اند تا با استفاده از آن بتوان چرخه انتقال کرونا را قطع کرد و از گسترش آن جلوگیری کرد. اپلیکیشنی که به تازگی برخی از کشورهای پیشرفته جهان نیز به دنبال ساخت آن رفته‌اند.
به گزارش تهرانیار، در روزهای نخست شیوع کرونا در کشور، ماسک از جمله تجهیزات بهداشت فردی بود که به شدت کمبود آن در کشور ایجاد شد و ماسک‌های موجود نیز افزایش قیمتی چندبرابری پیدا کردند. در این شرایط که بسیاری به دنبال سوداگری از کرونا بودند، جمعی از نخبگان کشور ایده‌ای را اجرایی کردند که بعدا منشا الهام بسیاری از کشورهای دیگر شد.
این نخبگان از برترین دانشگاه‌های کشور بودند، با استفاده از دستورالعمل‌ها سازمان جهانی بهداشت و نیز تجربیات کشورهایی که قبل از ایران درگیر کرونا شده بودند، نرم افزاری را به نام ماسک را طراحی کردند. نرم افزاری که برخلاف ماسک‌هایی که تا آن زمان می‌شناختیم، نه نایاب بود و نه قیمتی نجومی داشت. این ماسک رایگان بود و در استفاده از آن هیچ محدودیتی وجود نداشت. در واقع ماسک یک پویش مردمی علیه بیماری کرونا است.
با فعالیت اپلیکیشن ماسک، تلاش‌های زیادی برای ترویج استفاده از آن آغاز شد و سرانجام با دریافت تاییدیه وزارت بهداشت فعالیت این نرم افزار بر روی تلفن‌های همراه و بعدها در بستر وب نیز آغاز شد.
ماسک امروز با بیش از نیم میلیون کاربر، خدمات ویژه‌ای را برای مقابله با کرونا در اختیار شهروندان قرار داده و دامنه تاثیرگذاری‌اش تا جایی پیش رفته که تبدیل به یکی از ارکان مهم برای تصمیم گیری مسئولان دولتی و ستادملی مقابله با کرونا شده و داده‌های منتشر شده در آن حتی چندین بار مسئولان ارشد ستادملی مقابله با کرونا را از اجرای تصمیمات آنی منصرف کرده است.
ماسک چیست ؟
حتما اگر تاکنون کاربر ماسک نبوده‌اید، برایتان این سوال وجود دارد که ماسک چیست ؟ ماسک به عبارتی ساده نرم افزاری برای کنترل شیوع کرونا مطابق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی است. با استفاده از این نرم افزار کاربران می‌توانند نقشه ابتلا به کرونا در کشور، شهر و محل زندگی‌شان را ببینید و از مناطق آلوده دوری کنند. با پاسخ منظم به سوالات اپلیکیشن احتمال ابتلایتان به کرونا را هم می‌توان سنجید و حتی اگر افرادی بدون اینکه بدانند با مبتلایان کرونا در تماس بوده‌اند، می‌توانند از این موضوع با خبر شوند.
ماسک در عین حال تمامی اصول و قواعد محرمانگی اطلاعات را نیز رعایت کرده و به آن متعهد است. کاربر با ثبت مکان‌هایی که در صورت لزوم به آنها مراجعه می‌کند و ثبت افرادی که در صورت ضرورت با آنها ملاقات می‌کند (به جز اعضای خانواده)، اوّلاً میزان ریسک ابتلاء خود را مشاهده کرده، ثانیاً، طی روزهای آتی، از بیمار شدن احتمالی افرادی که با آنها ملاقات داشته یا شیوع بیماری در مکان‌هایی که به آنها مراجعه داشته مطّلع می‌شود تا پیش از بروز علائم بیماری، از بالا بودن احتمال ابتلاء خود مطّلع شده و هر چه سریعتر به انجام اقدامات مربوطه مبادرت ورزد.
ماسک بر اساس اطّلاعاتی که کاربران مختلف وارد می‌کنند، احتمال ابتلاء کاربران به کرونا را مشخص می‌کند و به محض مثبت شدن احتمالی آزمایش کرونای هر یک از کاربران این برنامه، کادر مدیریت و درمان بیماری از تمام محل‌ها و افرادی که شخص بیمار طی روزهای اخیر به آنها مراجعه یا با آنها ملاقات داشته‌است مطّلع شده و می‌توانند بهترین اقدامات مربوطه را در سریعتر زمان ممکن انجام دهند. این برنامه، با ثبت الگوی ترددها و بازدیدها، اطّلاعات مورد نیاز برای کنترل بهینۀ شیوع بیماری را در اختیار کادر درمان و مدیران مربوطه قرار می‌دهد.
آمار آنلاین مبتلایان و فوتی‌های کرونا در کشور، آگاهی بخشی در حوزه‌های آموزش و خبر و به زودی پرسش و پاسخ و امکان اطلاع از نام و مکان مراکز تشخیص و درمان کرونا از دیگر خدماتی است که در ماسک ارائه می‌شود.
ماسک باهوش!
ماسک از قابلیت هوش مصنوعی هم بهره‌مند است و در تازه‌ترین به روزرسانی آن شهروندان می‌توانند سوال‌های خود درباره بیماری کرونا را در قسمت آگاهی‌بخشی بپرسند تا ماسک به صورت هوشمند جواب آن را پیدا و ارائه کند. برای ارائهٔ این سرویسِ هوشمند، ماسک ۱۷۰۰ سوالی را که کاربران در روزهای اول درباره بیماری کرونا پرسیده‌اند دسته‌بندی و پرسش‌های پرتکرار را شناسایی کرده است. در مرحله بعد پاسخ به این سوال‌های پرتکرار از مراجع و منابع رسمی و معتبر تهیه و در قسمت آموزش اپلیکیشن قرار گرفت. در نسخهٔ جدید اپلیکیشن ماسک، وقتی کاربر یک سوال جدید را از ماسک می‌پرسد، سیستم هوش مصنوعی ماسک سوال را پردازش می‌کند و جواب مناسب را به او ارائه می‌دهد. .
از زمانی که این گزینه به خدمات اپلیکیشن ماسک اضافه شده، تاکنون ۳۷۸۴ پرسش از سوی کاربران اپلیکیشن پرسیده شده که بیش از ۹۰ درصد آنها جواب مناسب‌شان را دریافت کرده‌اند.
#ماسک_نصب_کن
نشانی اینترنتی mask.ir اطلاعات زیادی درباره این نرم افزار و نحوه نصب و استفاده از آن را که با هشتگ #ماسک_نصب_کن در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شده است ارائه می‌دهد. این نرم افزار قابلیت نصب از طی بازار، گوگل‌پلی و اپ‌استور را دارد و سازندگان آن مکاتباتی را هم با مسئولان گوگل‌پلی و اپ‌استور آغاز کرده‌اند تا تاییدیه رسمی آن را دریافت کنند.
ماسک، مسئولیت اجتماعی دانشگاه شریف دربرابر کرونا
محمود فتوحی فیروزآباد، رییس دانشگاه صنعتی شریف اپلیکیشن ماسک را از خدمات دانشگاه شریف برای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی و وظیفه انسانی و ملی در مقابله با کرونا دانست و گفت: این دانشگاه در راستای کنترل و مقابله با شیوع بیماری کرونا آمادگی همکاری همه جانبه در زمینه های تخصصی و فنی را با نهاد های مربوطه از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دارد. او که با ایرنا گفت‌وگو کرده ادامه داد: با توجه به وضعیت بحرانی کنونی کشور ناشی از شیوع ویروس کووید-۱۹، مشارکت و همکاری کلیه نهادها و دستگاه‌ها برای برون رفت از آن وضعیت از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی ادامه داد: دانشگاه صنعتی شریف به عنوان یکی از دانشگاه‌های پیشرو کشور که دارای قابلیت‌ها و ظرفیت‌های برجسته‌ای است، در راستای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی و وظیفه انسانی و ملی خود با بهره‌گیری از حداکثر ظرفیت‌های دانشگاه برای مقابله موثر با این معضل و همچنین عبور هرچه بهتر و سریعتر از این شرایط بحرانی، آمادگی دارد تا تمام توان خود را برای کمک‌های تخصصی-فنی در مسیر مواجهه با این بیماری به کار بگیرد.
رییس دانشگاه شریف اظهارکرد: در این راستا، از همان روزهای آغازین اعلام شیوع این بیماری در کشور، برخی گروه‌های پژوهشی دانشگاه، پروژه‌هایی از قبیل توسعه نرم افزار و سامانه‌های پایش و اطلاع‌رسانی (اپلیکیشن ماسک)، تحلیل داده‌ها و مدلسازی شیوع ویروس کووید-۱۹ در ایران ، توسعه پلتفرمی برای کمک به پزشکان متخصص کشور با استفاده از تصویربرداری سی تی اسکن و بدون نیاز به کیت تشخیص را ارائه کرده‌اند. همچنین پروژه‌های دیگری اعم از توسعه حسگرهای کوانتمی جهت تشخیص سریع و نیزطراحی سامانه درخواست خدمات از منزل را شروع کرده‌اند و مطمئنم که گروه‌های بیشتری نیز می‌توانند از توان علمی و تخصصی خود در حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در این زمینه استفاده کنند.
فتوحی تصریح کرد:با توجه به اینکه ارائه بهترین راهکارها نیازمند طرح کردن صحیح و مناسب سوالات و تبادل نظر متخصصین حوزه‌های مختلف است ، دانشگاه شریف اعلام آمادگی می‌کند تا وارد تعامل تنگاتنگ با وزارت بهداشت در این راستا شود.
ماسک یک سروگردن بالاتر از نمونه‌های مشابه است
علی شریفی زارچی،عضو هیئت علمی دانشکده کامپیوتر دانشگاه شریف که یکی از ایده پردازان اصلی اپلیکیشن «ماسک» است، درباره این اپلیکیشن معتقد است: فناوری «ماسک» یک گام از اپلیکیشن‌های مشابه در چین، کره جنوبی و سنگاپور جلوتر است.
او ادامه داد: از فردای همان روزی که اعلام شد کرونا وارد ایران شد، مطالعات خود را در خصوص اقداماتی که کشورهای دیگر در راستای مقابله و مهار این ویروس انجام دادند، آغاز کردیم. در جریان مطالعات خود دریافتیم که چین در حال استفاده از یک نرم افزار تلفن همراهی است که موقعیت‌های حضور کاربران را بر اساس بارکد‌هایی که به آن QR کد می‌گویند، ثبت می‌کند که بعدها اگر دو نفر در موقعیت یکسانی بودند و یکی از آنها بیمار شد، به دیگری اطلاع می‌دهد که شما قبلا با فردی تماس داشته‌اید که بیمار بوده است.
این مهندس فناوری افزود: کره جنوبی هم چندی بعد برای اینکه به افراد محل دقیق حضور فرد مبتلا را نشان دهد تا سایرین برای قطع زنجیره انتقال روابط خودشان را با او قطع و یا بسیار محدود کنند از موقعیت مکانی استفاده می‌کرد و حتی چند روز پیش اخباری مبنی بر استفاده کشور سنگاپور از قابلیت بلوتوث برای ارزیابی فاصله اشخاص و مدت زمان ارتباط آنها با یکدیگر منتشر شد. در واقع این جزو پروتکل‌های الزامی سازمان جهانی بهداشت است، یعنی به محض اینکه فردی به کووید ۱۹ مبتلا شد باید به افراد دیگری که با او در ارتباط بوده‌اند، اطلاع داده شود تا با ممانعت از تردد او در مکان‌های عمومی و محدودیت تعامل، از انتقال این ویروس جلوگیری شود.
شریفی زارچی با اشاره به اینکه اکنون در تعطیلات به سر می‌بریم و افراد از ابتلای همکار یا دوستان خود و یا افرادی که در خارج از منزل با آنها در ارتباط بوده‌اند بی‌خبرند، بیان کرد: باتوجه به اینکه برای بسیاری از افراد اطلاع دیگران از ابتلای آنها خوشایند نیست، از این رو این موضوع را با کسی در میان نمی‌گذارند؛ از طریق این نرم‌افزار داده‌های بیماران را با حفظ حریم خصوصی از وزارت بهداشت دریافت کرده و بدون اعلام نام به افرادی که با او در ارتباط بوده‌اند اطلاع داده می‌شود که یکی از کسانی که اخیرا با او در ارتباط بوده‌اند مبتلا شده است و از آنها خواسته می‌شود تا با حفظ نکات ایمنی از شیوع بیماری پیشگیری کنند.
سخنگوی دولت هم ماسک نصب کرد
حامیان ماسک اما کم‌کم بیشتر و بیشتر شدند، تا جایی که علی ربیعی سخنگوی دولت نیز با اعلام استفاده از اپلیکیشن ماسک، در یادداشتی به حمایت از آن هم پرداخت و در ضرورت استفاده از اپلیکیشنِ ماسک نوشت: «الگوی مناسب برای کنترل کرونا در کشور ما سیاست فاصله‌گذاری اجتماعی است. آنچه از مطالعه دانش جهانی در خصوص ویروس کرونا برمی‌‌آید آن است که رصد تماس‌های نزدیک و آگاهی‌بخشی به افرادی که با بیماران مبتلا به کرونا تماس نزدیک داشته‌اند از موثرترین روش‌های کنترل شیوع کرونا محسوب می‌شود که اگر بر اساس آگاهی‌بخشی و فراهم کردن نقشه ابتلا انجام شود می‌توان ضمن دوری از مناطق آلوده، چنانچه فردی که به تازگی ارتباط نزدیک به فاصله کمتر از دومتر و یا تماس با وسایل مشترک داشته ایم به کرونا مبتلا شود با قرنطینه خانگی خود، از مبتلا شدن هزاران نفر جلوگیری کنیم.
ربیعی ادامه داد: « برای بسترسازی این امکان برای ایرانیان (همانند کشورهایی مانند چین و کره جنوبی) و مطابق با دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی، تیمی داوطلب از استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف، شهید بهشتی و امیرکبیر در هماهنگی با مرکز مبارزه با بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت و متخصصین برجسته علوم پزشکی گرد هم آمده‌اند تا با اپلیکیشن ماسک به دور از انگیزه‌های مالی و تجاری به یاری هموطنان بشتابند و با پویش مردمی علیه کرونا، به کاهش قربانیان این ویروس در ایران کمک کنند.»
سخنگوی دولت در پایان یادداشتش نیز تاکید کرد: « من ضمن اینکه خودم به این پویش پیوسته‌ام از تمامی هموطنان عزیز دعوت می‌کنم با نصب این برنامه در گوشی هوشمند خود، با بهره‌وری از امکانات آن همچون نقشه ابتلا به کرونا در کشور، شهر و محل زندگی خود برای دوری جستن از مناطق آلوده و همچنین پاسخ به سوالات اپلیکیشن برای سنجیدن احتمال ابتلای شخص به کرونا بتوانیم گامی موثر در جهت کنترل شیوع کرونا و کاهش مبتلایان در ایران برداریم.
اما این تنها سخنگوی دولت نبود که از ماسک حمایت کرد. جمعی از فعالین مدنی از جمله: شهیندخت مولاوردی، آذر منصوری، حمیدرضا جلائی‌پور، عباس عبدی، هادی خانیکی، محمد فاضلی، وحید عابدینی، سارا نیک‌بنیاد، محمدهاشم سمتی، محدثه قزوینی، محمد نخعی، محمد امین ثامنی، امیرحسین عالمی، ابوالفضل اسدی، مطهره صالحی و ایمان جامی از فعالان مدنی‌ای بوده‌اند که با تغییر تصویر پروفایلشان در شبکه‌های اجتماعی به پویش مردمی علیه کرونا پیوسته و از دیگران دعوت کردند با نصب اپلیکیشن ماسک به کاهش قربانیان کرونا در ایران کمک کنند.
از ماسک حمایت کنید
این روند همچنان ادامه دارد و اخیرا نیز گردانندگان ماسک طی فراخوانی از هنرمندان، ورزشکاران و گروه‌های مرجع خواسته‌اند که از ماسک حمایت کنند. در این فراخوان آمده است: کادر درمانی کشورمان برای کمک به هم‌وطنانمان در بحران شیوع کرونا جان‌شان را در معرض خطر گذاشته‌اند. آیا ما هم می‌توانیم علاوه بر رعایت اصول بهداشتی پیشگیری از ابتلا به کرونا سهمی در پیشگیری از ابتلا و مرگ هم‌وطنانمان داشته باشیم؟ بله، با کمک به افزایش کاربران اپلیکیشنِ غیرانتفاعی و رایگان «ماسک» که طبق توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی و تجربه‌ٔ کشورهای موفق در مهار کرونا از مهم‌ترین لوازم کنترل کرونا است. جمعی از اساتید و متخصصان دانشگاه‌های برتر ایران این اپلیکیشن را حتی زودتر از اغلب کشورهای اروپایی طراحی و عرضه کردند. اما برای میلیونی شدن کاربران آن و نقش موثرترش در پیشگیری از شیوع بیشتر کرونا نیازمند حمایت یکایک شما شهروندان و چهره‌های بانفوذ اند. تیم توسعه‌دهندهٔ «ماسک» که هیچ سود شخصی اقتصادی از این اپلیکیشن رایگان ندارند از گروه‌های مرجع، مشاهیر محبوب، هنرمندان، ورزشکاران، رسانه‌ها، کارفرمایان، متنفذانِ شبکه‌های اجتماعی و عموم شهروندان طلب همیاری می‌کند تا با دعوت دیگران برای استفاده از اپلیکیشنِ رایگان و غیرتجاریِ «ماسک» به پیشگیری از بیماری و مرگ بسیاری از هم‌وطنانمان در اثر کرونا کمک کنند.
ماسک دولت را قانع کرد
تیم «ماسک» در قانع کردن دولت برای ممانعت از بازگشایی‌ها در مناطق زرد و قرمز نیز بسیار موثر عمل کرد و در شرایطی که شروع و پایان محدودیت‌های قبلی فاصله‌گذاری به صورت سراسری و همزمان در سراسر کشور و بدون لحاظ کردن نرخ متفاوت بیماری در شهرها بود، تیم ماسک توانست این ایده را مطرح و با حمایت معاونت بهداشت و مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب کند که بازگشایی‌ها در هر شهر باید با توجه به میزان شیوع بیماری در هر منطقه انجام شود.
این ایده، اساس طرح طبقه‌بندی شهرستان‌ها به سفید، زرد و قرمز بود. بر این اساس تیم ماسک با انتخاب شرایط سختگیرانه برای اعلام وضعیت سفید (متوسط بستری کل شهرستان حداکثر یک نفر در روز و همچنین متوسط تعداد بستری روزانه به ازای هر صدهزار نفر جمعیت حداکثر یک نفر) و جلب تایید وزارت بهداشت توانست شرایط را به سمتی سوق دهد که محدودیت‌های باقیمانده صرفا در شهرستانهای کم‌خطر (مناطق سفید) برداشته شود و نه در کل کشور. ممانعت از بازگشایی‌ها در مناطق زرد و قرمز می‌تواند به پیشگیری از ابتلا و مرگ بسیاری از هم‌وطنانمان بیانجامد.
تیم ماسک دوشادوش پزشکان، پرستاران و مردم ایران و هماهنگ با مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، وضعیت مخاطرهٔ بیماری را در سراسر کشور سختگیرانه تحت نظر خواهد داشت و شما هم آخرین وضعیت شهرهای سفید، زرد و قرمز را در نقشهٔ اپلیکیشن ماسک (و همینطور نسخهٔ تحت وب آن) می‌توانید ببینید.
پایان پیام
